Quốc hội thông qua Nghị quyết về cơ chế xử lý khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật

Theo đó, Nghị quyết quy định 3 tiêu chí xác định khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật, gồm: quy định mâu thuẫn, chồng chéo trong cùng một văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL) hoặc giữa các VBQPP;

Quy định của VBQPPL không rõ ràng, không hợp lý, không khả thi, gây khó khăn trong áp dụng, thực hiện pháp luật;

Quy định của VBQPPL tạo gánh nặng chi phí tuân thủ, hạn chế việc đổi mới, sáng tạo, phát triển mô hình kinh doanh mới, khơi thông nguồn lực, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, hội nhập quốc tế.

Đồng thời, Luật cũng quy định 5 nguyên tắc xử lý khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật, định hướng cho quá trình sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành VBQPPL để xử lý khó khăn, vướng mắc, bảo đảm chặt chẽ, tránh tùy tiện trong thực thi.

Khi đã xác định được các khó khăn, vướng mắc theo các tiêu chí, nguyên tắc đã nêu thì có 2 phương án xử lý, gồm: giải thích hoặc hướng dẫn áp dụng VBQPPL theo quy định tại điều 60, 61 của Luật Ban hành VBQPPL; ban hành văn bản quy phạm pháp luật để điều chỉnh hoặc sửa đổi, bổ sung các quy định hiện hành.

Nghị quyết nêu rõ, trong thời gian Luật, nghị quyết của Quốc hội chưa được sửa đổi, bổ sung, để kịp thời tháo gỡ những điểm nghẽn, Chính phủ được ban hành nghị quyết QPPL để điều chỉnh một số quy định có liên quan tại luật, nghị quyết của Quốc hội do Chính phủ trình, báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội tại phiên họp, kỳ họp gần nhất.

Trường hợp nội dung sửa đổi, bổ sung dẫn đến đồng thời phải sửa đổi, bổ sung các luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội không do Chính phủ trình thì việc ban hành nghị quyết của Chính phủ phải xin ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Nghị quyết cũng quy định rõ về quy trình xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật để xử lý khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật và về tổ chức thực hiện.

Việc xử lý khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật về sắp xếp tổ chức bộ máy Nhà nước, phân quyền, phân cấp đã được quy định tại điều 32 của Luật Tổ chức Chính phủ, điều 50 của Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Nghị quyết số 190/2025/QH15 ngày 19/2/2025 của Quốc hội quy định về xử lý một số vấn đề liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước được thực hiện theo quy định tại các văn bản đó hoặc Nghị quyết này.

Bên cạnh đó, việc xử lý khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật trong lĩnh vực khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và năng lượng nguyên tử đã được quy định tại điều 74 của Luật Khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo và điều 72 của Luật Năng lượng nguyên tử thì thực hiện theo quy định tại các văn bản đó hoặc Nghị quyết này.

Để tránh việc lạm dụng trong thực tiễn cũng như ngăn chặn việc hợp thức hóa các sai phạm, bên cạnh việc quy định về tiêu chí xác định, nguyên tắc xử lý khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật, Nghị quyết cũng quy định cụ thể về các cơ chế kiểm soát và giám sát việc xử lý khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật...