Metformin có phải là một loại thuốc kỳ diệu?

Đó là vì những lợi ích sức khỏe to lớn mà thuốc mang lại cho một tình trạng cụ thể, chẳng hạn như insulin cho bệnh tiểu đường loại 1 hoặc thuốc kháng sinh cho bệnh viêm phổi. Hoặc, có thể là do loại thuốc này tốt cho nhiều tình trạng khác nhau, như: Aspirin có thể giảm đau, điều trị hoặc ngăn ngừa bệnh tim mạch và thậm chí ngăn ngừa ung thư.

Metformin có thể tham gia danh sách này không? Đây là thuốc được chấp thuận ở Mỹ để điều trị bệnh tiểu đường loại 2 khi được sử dụng với chế độ ăn kiêng và tập thể dục của những người từ 10 tuổi trở lên. Nhưng trong những năm gần đây, sự quan tâm ngày càng tăng về khả năng ngăn ngừa hoặc điều trị một loạt các bệnh lý khác, bao gồm cả lão hóa.

Trong nhiều thập kỷ, chúng ta đã biết rằng metformin không chỉ giúp giảm lượng đường trong máu ở những người mắc bệnh tiểu đường. Nó cũng mang lại cho họ những lợi ích về tim mạch, bao gồm cả tỷ lệ tử vong do bệnh tim mạch thấp hơn. Và nó đôi khi giúp những người mắc bệnh tiểu đường giảm được trọng lượng dư thừa.

Metformin cũng có thể có lợi cho sức khỏe đối với những người không mắc bệnh tiểu đường. Các bác sĩ từ lâu đã kê đơn thuốc metformin để điều trị các tình trạng ngoài mục đích sử dụng đã được phê duyệt, bao gồm:

Tiền tiểu đường: Những người bị tiền tiểu đường có lượng đường trong máu tăng nhưng chưa đủ cao để được coi là bệnh tiểu đường. Metformin có thể trì hoãn sự khởi phát của bệnh tiểu đường hoặc thậm chí ngăn ngừa nó ở những người bị tiền tiểu đường.

Tiểu đường thai kỳ: Metformin có thể giúp kiểm soát lượng đường trong máu khi mang thai.

Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS): Rối loạn này có xu hướng ảnh hưởng đến phụ nữ trẻ có buồng trứng phát triển đa nang. Metformin đã được kê đơn trong nhiều năm cho phụ nữ bị PCOS để giúp điều hòa kinh nguyệt, tăng khả năng sinh sản và tăng lượng đường trong máu.

Tăng cân do thuốc chống loạn thần: Thuốc chống loạn thần có tác dụng phụ phổ biến là tăng cân đáng kể. Metformin có thể làm giảm tăng cân ở một số người dùng những loại thuốc này.

Giảm nguy cơ ung thư ở những người mắc bệnh tiểu đường loại 2: Chúng bao gồm ung thư vú, ruột kết và tuyến tiền liệt.

Giảm nguy cơ sa sút trí tuệ và đột quỵ: Một số nghiên cứu đã ghi nhận ít suy giảm nhận thức hơn và tỷ lệ sa sút trí tuệ thấp hơn, cũng như tỷ lệ đột quỵ thấp hơn ở những người mắc bệnh tiểu đường dùng metformin so với những người không dùng.

Chậm lão hóa, ngăn ngừa bệnh tật do tuổi tác, tăng tuổi thọ: Các nghiên cứu sơ bộ cho thấy metformin thực sự có thể làm chậm lão hóa và tăng tuổi thọ bằng cách cải thiện khả năng phản ứng của cơ thể với insulin, tác dụng chống oxy hóa và cải thiện sức khỏe mạch máu.

Vì phần lớn các nghiên cứu liên quan đến metformin chỉ bao gồm những người mắc bệnh tiểu đường hoặc tiền tiểu đường, nên không rõ liệu những lợi ích tiềm năng này chỉ giới hạn ở những người mắc các bệnh đó hay liệu những người không mắc bệnh tiểu đường cũng có thể nhận được lợi ích.
Còn về tác dụng phụ thì sao?

Các tác dụng phụ bao gồm buồn nôn, đau dạ dày hoặc tiêu chảy; chúng có xu hướng nhẹ. Các tác dụng phụ nghiêm trọng hơn rất hiếm. Chúng bao gồm các phản ứng dị ứng nghiêm trọng và một tình trạng gọi là nhiễm axit lactic, sự tích tụ axit lactic trong máu. Nguy cơ này cao hơn ở những người bị bệnh thận đáng kể, vì vậy các bác sĩ có xu hướng tránh kê đơn metformin cho họ.