Khả quan thuốc điều trị Covid-19 ở Việt Nam

Đến nay, Việt Nam đã xây dựng phiên bản thứ 7 về hướng dẫn điều trị Covid-19 với rất nhiều cập nhật, bổ sung cho phù hợp, đồng thời Bộ Y tế cũng đưa nhiều thuốc mới vào điều trị.

Đề cập đến thuốc điều trị cho bệnh nhân Covid-19, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn cho hay, thời gian qua, thuốc kháng virus Molnupiravir đã được Bộ Y tế phân bổ đến các địa phương thực hiện thí điểm có kiểm soát chương trình thí điểm quản lý, chăm sóc F0 không triệu chứng tại nhà và cộng đồng với gần 250.000 liều được sử dụng. Các kết quả báo cáo giữa kỳ cho thấy, thuốc có tính an toàn cao, dung nạp tốt, hiệu quả rõ rệt về giảm tải lượng virus, giảm lây lan, giảm chuyển nặng, rút ngắn thời gian điều trị với tỷ lệ bệnh nhân có kết quả RT-PCR sau 5 ngày âm tính hoặc dương tính với giá trị CT ≥ 30 từ khoảng 70% đến 99%; tỷ lệ chuyển nặng rất thấp từ 0,02 - 0,06%. Ngoài ra, chúng ta đã giảm tỷ lệ tử vong 50% so với nhóm không sử dụng. Đây là kết quả hứa hẹn với những bệnh nhân nhiễm ngay từ đầu.

Ngoài ra, theo Bộ Y tế, các thuốc tốt, hứa hẹn trong điều trị bệnh nhân nặng cũng được sử dụng như các thuốc kháng thể đơn dòng, đã đem lại thành công. Bộ Y tế cũng chuẩn bị một số phương án về thuốc khác để phục vụ điều trị bệnh nhân Covid-19, như thuốc favipiravir, thuốc Avigan. Bộ Y tế đã có kế hoạch phân bổ cho các địa phương… Bên cạnh đó, Bộ Y tế đã phân bổ cho một số tỉnh, TP 2.000 liều thuốc kháng thể kép vào điều trị bệnh nhân Covid-19 nặng. Các cơ sở y tế sẽ đưa vào sử dụng sớm nhất cho người bệnh nhằm nâng cao chất lượng điều trị, giảm tỷ lệ tử vong.

Liên quan đến thuốc Molnupiravir trong điều trị bệnh nhân Covid-19 thể nhẹ, PGS.TS Nguyễn Viết Nhung - Giám đốc Bệnh viện (BV) Phổi Trung ương cho biết, BV đã triển khai nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng loại thuốc này theo phân công của Bộ Y tế. Qua đó, đánh giá sơ bộ ghi nhận khả quan. “Thuốc sử dụng theo đường uống tiện lợi là giải pháp tốt để triển khai điều trị diện rộng trong cộng đồng, vượt trội hơn hẳn so với các thuốc dạng tiêm hiện hành. Tính hiệu quả trên lâm sàng tương đối, tính an toàn cao với tỷ lệ biến cố bất lợi thấp, giảm đáng kể tỷ lệ chuyển nặng, chuyển tầng điều trị và tử vong. Chương trình điều trị có kiểm soát giúp giảm gánh nặng cho ngành y tế vì giúp giảm số bệnh nhân cần điều trị tích cực hoặc thở máy… Các nghiên cứu trên thế giới đã chỉ ra Molnupiravir giúp giảm một nửa nguy cơ nhập viện của bệnh nhân Covid-19” - PGS.TS Nguyễn Viết Nhung cho hay.

Qua đó, Giám đốc BV Phổi Trung ương đề xuất mở rộng tiếp cận thuốc cho bệnh nhân Covid-19 điều trị tại nhà; hoàn thiện quy trình phê duyệt thuốc tại Việt Nam; tiếp cận xã hội hóa nguồn thuốc, nâng cao khả năng phủ rộng cho cộng đồng.

Cũng liên quan đến thuốc điều trị Covid-19, mới đây, Viện Hóa học (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) đã nghiên cứu tổng hợp thành công hợp chất Nitazoxanide ở quy mô thí điểm (pilot) dùng để bào chế thuốc điều trị Covid-19 ở thể nhẹ và trung bình.

GS.TS Nguyễn Văn Tuyến - Viện trưởng Viện Hóa học cho biết, quy trình tổng hợp Nitazoxanide đạt hiệu suất cao qua chỉ 2 bước phản ứng từ nguyên liệu giá rẻ. Đây là loại thuốc generic với giá thành thấp, sử dụng đường uống, an toàn và phù hợp để thực hiện ở Việt Nam. Hợp chất Nitazoxanide có ưu điểm vượt trội là an toàn và giá rẻ. Nitazoxanide còn có hoạt tính kháng virus phổ rộng, diệt được nhiều loại virus khác nhau. Đặc biệt, nó có hoạt tính chống lại SARS-CoV-2 được nuôi cấy trên tế bào vero cell6 với IC50 2 µM. Ngoài ra, Nitazoxanide có khả năng tăng cường phản ứng miễn dịch, cải thiện phổi và các tổn thương trên nhiều cơ quan của cơ thể nên thuốc có thể được sử dụng hiệu quả trong điều trị bệnh nhân Covid-19 mắc bệnh đi kèm, đặc biệt là hội chứng "cơn bão cytokine".

Viện Hóa học cũng đã ký hợp đồng nguyên tắc để chuyển giao công nghệ cho một DN và đề xuất xin thử nghiệm lâm sàng thuốc Nitazoxanide giá rẻ để điều trị các bệnh nhân Covid-19 thể nhẹ và trung bình tại nhà.

Hiện nay, trên thế giới đã và đang thực hiện 29 thử nghiệm lâm sàng trên các bệnh nhân Covid-19, trong đó có 8 thử nghiệm đã kết thúc và chứng minh Nitazoxanide có thể được sử dụng an toàn để điều trị sớm Covid-19 ở thể nhẹ và trung bình, làm giảm tải lượng virus, giảm số bệnh nhân phải nhập viện. Nitazoxanide cũng được chứng minh sử dụng hiệu quả để điều trị bệnh nhân mang thai và điều trị dự phòng với các nhân viên y tế.

Thành công của Viện Hóa học đã góp phần vào nỗ lực chung của các nhà khoa học Việt Nam trong nghiên cứu thuốc, vaccine và sinh phẩm phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19. Qua đó, Viện Hóa học mong muốn Chính phủ sẽ tiếp tục tạo điều kiện, có chính sách để phát triển thuốc điều trị Covid-19 nói riêng và thuốc sản xuất trong nước nói chung.