Chuyển đổi số bảo hiểm y tế: quyền lợi người dân là trung tâm
Kinhtedothi - Từ ngày 1/6/2025, Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam sẽ ngừng cấp mới thẻ bảo hiểm y tế (BHYT) bản giấy. Thay vào đó, người tham gia sẽ sử dụng thẻ BHYT điện tử thông qua ứng dụng VssID, VNeID hoặc bằng căn cước công dân (CCCD) gắn chip khi đi khám, chữa bệnh. Đây là bước đi cụ thể trong quá trình chuyển đổi số toàn diện của ngành BHXH, nhằm hiện đại hóa hệ thống an sinh, cắt giảm thủ tục hành chính và phục vụ người dân ngày một tốt hơn.
Theo Công văn số 168/BHXH-QLT của BHXH Việt Nam, tất cả các trường hợp đề nghị cấp lại, cấp đổi thẻ BHYT sẽ không được cấp thẻ giấy như trước, mà thay vào đó là hướng dẫn sử dụng thẻ điện tử. Việc cấp thẻ giấy chỉ áp dụng đối với một số ít trường hợp không thể sử dụng điện thoại thông minh, không có CCCD gắn chip, hoặc ở vùng khó tiếp cận công nghệ số.
Tiện ích nhiều mặt, quyền lợi không thay đổi
Người dân có thể sử dụng một trong 3 hình thức thay thế thẻ giấy khi khám, chữa bệnh: ứng dụng VssID (sau khi cài đặt và đăng nhập, người dùng vào mục “Thẻ BHYT” để xuất trình tại cơ sở khám chữa bệnh); ứng dụng VNeID (sau khi định danh mức độ 2, có thể tích hợp thẻ BHYT vào mục “Ví giấy tờ” và sử dụng trực tiếp); CCCD gắn chip (xuất trình CCCD tại bệnh viện để tra cứu thông tin BHYT trên hệ thống dữ liệu dân cư).
Để chủ động tích hợp thẻ BHYT vào VNeID, người dân cần cập nhật ứng dụng lên phiên bản mới nhất, đăng nhập tài khoản, vào mục “Ví giấy tờ” và thực hiện liên kết theo hướng dẫn.
Cách xuất trình thẻ BHYT trên ứng dụng VneID.
Việc chuyển đổi này đã được BHXH Việt Nam phối hợp cùng Bộ Y tế, Bộ Công an và các bộ, ngành liên quan triển khai thời gian qua và mang lại hiệu quả rõ rệt: giảm tải khâu tiếp nhận tại bệnh viện, hạn chế tình trạng thất lạc thẻ, rút ngắn thời gian chờ, đồng thời nâng cao tính minh bạch trong quá trình khám chữa bệnh.
Đặc biệt, người dân không phải sao chụp, nộp lại thẻ BHYT hoặc giấy tờ tùy thân khi khám bệnh. Nếu cần lưu trữ hồ sơ, cơ sở y tế phải tự sao chụp sau khi được sự đồng ý của người bệnh và không được thu bất kỳ khoản phí nào.
Chuyển đổi hình thức, không thay đổi chế độ
Trao đổi với PV Báo Kinh tế & Đô thị, luật sư Hồ Minh Khánh, Giám đốc Hãng luật MKLaw, cho rằng: “Việc chuyển từ thẻ BHYT giấy sang thẻ điện tử không làm thay đổi bất kỳ quyền lợi khám, chữa bệnh nào của người tham gia bảo hiểm. Đây là sự thay đổi về hình thức quản lý và tiếp nhận thông tin, chứ không thay đổi nội dung chế độ đã được quy định tại Luật Khám bệnh, chữa bệnh năm 2023 và Luật Bảo hiểm y tế hiện hành”.
Theo khoản 1 Điều 15, Nghị định 146/2018/NĐ-CP (được sửa đổi, bổ sung bởi khoản 2 Điều 1, Nghị định 02/2025/NĐ-CP), người bệnh được quyền sử dụng mã định danh cá nhân, CCCD hoặc thẻ BHYT điện tử khi khám chữa bệnh, đồng thời được bảo đảm hưởng đầy đủ quyền lợi như khi xuất trình thẻ giấy.
Luật sư Khánh cũng lưu ý thêm: “Chuyển đổi số là tất yếu, nhưng các quyền nhân thân của người dân, như dữ liệu cá nhân, quyền từ chối sao chụp thông tin phải được tôn trọng. Đây cũng là một phần trong cải cách hành chính, xây dựng nền y tế số và nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa”.
Ngoài ra, việc đồng bộ dữ liệu BHYT với CCCD trên VssID không chỉ giúp minh bạch hóa quy trình xác nhận quyền lợi, mà còn mở đường cho việc tích hợp các dịch vụ y tế công khác trong tương lai. Khi đó, người dân chỉ cần một định danh duy nhất là có thể tiếp cận toàn bộ hệ thống y tế quốc gia.
Cách xuất trình thẻ BHYT trên ứng dụng VssID.
Việc dừng cấp thẻ giấy không đơn thuần là cải tiến kỹ thuật, mà là thay đổi tư duy quản trị: lấy người dân làm trung tâm phục vụ. Đó là tinh thần xuyên suốt trong chủ trương chuyển đổi số của Đảng và Nhà nước, thể hiện qua việc giảm bớt thủ tục, rút ngắn quy trình, tăng minh bạch và bảo đảm quyền lợi chính đáng của nhân dân.
Trong tương lai, khi các cơ sở dữ liệu quốc gia kết nối hoàn chỉnh, người dân sẽ chỉ cần mang theo điện thoại thông minh, thậm chí không cần gì ngoài CCCD vẫn được khám chữa bệnh đầy đủ, nhanh chóng và chính xác.
